Okuduğum En İyi 10 Liderlik Kitabı
Sizi daha iyi bir lider yapacak ilham verici kitaplar arıyorsanız, bunları okumanızı tavsiye ederim…
Liderlik, hakkında konuştuğumuz bir şey değil, gösterdiğimiz bir şeydir. Bu yüzden liderliği açıklamaya çabalayan bir takım “liderlik kitaplarının” pek hayranı değilim diyebilirim.
Öncelikle liderlerin sadece ne söylediklerini değil, gerçekte ne yaptıklarını vurgulayan kitapları daha çok tercih ederim. Bana göre liderliği örneklerle açıklayan kitaplar en iyisidir.
Aşağıda bulacağınız kitaplardan bazıları liderlikten hiç bahsetmiyor bile. Yine de, onları okuyarak liderlik hakkında çok şey öğrendim.
Sizi daha iyi bir lider yapacak ilham verici kitaplar arıyorsanız, bunları okumanızı tavsiye ederim…
1| Zihniyet: Yeni Başarı Psikolojisi, by Carol S. Dweck
“Bazı insanlar bir şeyi çok az eğitimle ya da hiç eğitim almadan yapabiliyor diye bu, diğerlerinin eğitimle yapamayacağı (ve bazen daha da iyi yapabileceği) anlamına gelmez.”
Bu ünlü kitapta Stanford Üniversitesi psikoloğu Carol S. Dweck, becerileri ve yetenekleri nasıl algıladığımızdan bahsediyor. İki ana zihniyet türü olduğunun altını çiziyor:
- Sabit Zihniyet: yeteneklerin sabit olduğuna inananlardır;
- Büyüme Zihniyeti: yeteneklerin geliştirilebileceğine inananlardır.
Dweck, ilk basımından yıllar sonra, insanların büyüme zihniyetine sahip olduklarını düşündükleri veya iddia ettikleri ancak eylemlerinin aksini gösterdiği “Yanlış Büyüme Zihniyeti” adlı fenomeni ortaya koydu.
Zira en iyi liderler, gerçek bir büyüme zihniyetine sahip olanlardır.
2| Kartopu: Warren Buffett ve Hayatın İşi, by Alice Schroeder
“Zaman harika işlerin dostu, vasat işlerin düşmanıdır.”
Berkshire Hathaway’in CEO’su Warren Buffett, dünyanın en tanınmış ve saygın yatırımcılarından biridir. Ancak ünlülerin standartlarına nazaran oldukça özel ve kendine has biridir.
Hiç anılarını yazmamıştır. Ancak yazar Alice Schroeder’in kendi hayatını, çalışmalarını ve düşüncelerini keşfetmesine müsade etmiştir.
Schroeder’in finans konusundaki çalışmaları Buffett’ı dahi etkiledi. Böylece yazara çalışma felsefesine, geçmişine ve yaşamına tam erişim hakkı verdi.
Bu çok yoğun bir kitaptır. Bu yüzden onu ancak gerçekten bir insanın hayatı hakkında okumaya saatlerce harcama havasındaysanız tavsiye ederim. Ancak bir biyografi okumaya karar verirseniz, bu sizi hayal kırıklığına uğratmayacaktır.
3| Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı, by Stephen R. Covey
“Çoğu insan anlamak amacıyla dinlemez; cevap verme niyetiyle dinler.”
Covey, 7 Alışkanlık kitabında kişinin “gerçek kuzeyine” ulaşmasından bahsediyor. Olgunluğun 3 aşaması olduğunu dile getiriyor:
- Bağımlılık
- Bağımsızlık
- Dayanışma
Doğduğumuzda hepimiz bağımlıyızdır. Destek için ebeveynlerimizin/vasilerimizin bakımına muhtacızdır. Ve biz sadece kendimizi önemseriz.
Büyüdükçe bazı bağımlılıklarımızdan kurtulmaya başlarız; taşınırız, kendi hayatlarımızı yaşar ve destek ağımızı büyütürüz. Başkalarının ihtiyaçlarını dikkate almayı öğreniriz zamanla.
Bağımsızlaştıkça ve olgunlaştıkça dış etkilere ve onaylara olan ihtiyacımız azalır. Ve işimiz hem bize hem de başkalarına fayda sağlar.
Bu önemli kitap, belirli bireylerin, alışkanlıkları aracılığıyla en yüksek olgunluk düzeyi olan karşılıklı bağımlılığa nasıl ulaştıklarını araştırıyor. Ayrıca tekrar tekrar okunmaya değer bir kitaptır.
4| Liderlik Cesareti: Cesur Çalışma. Zor Konuşmalar. Tüm Kalpler, by Brené Brown
“Savunmasız olma cesareti, kazanmak ya da kaybetmekle ilgili değil; sonucu tahmin edemediğiniz ya da kontrol edemediğiniz zaman ortaya çıkma cesaretiyle ilgilidir.”
Bu açıkça liderlikle ilgili bir kitap. Ancak konuyu geleneksel liderlik kitaplarının çoğundan farklı şekilde ele alıyor.
Daha cesur, en cesur liderleri nasıl yetiştirirsiniz? Peki cesaretin değerini kültürünüze nasıl yerleştirirsiniz?
Brown’ın Liderlik Cesareti adlı kitabında yanıtlamaya çalıştığı sorular bunlar. Ve çok ilişkilendirilebilir örnekler, araştırmalar ve hikayeler anlatılıyor. Bu kitabın bu kadar etkili olmasının nedeni de bu açıkçası.
5| Aşırı Sahiplik: ABD Donanmasına SEAL’ler Nasıl Liderlik Ediyor ve Kazanıyor?, by Jocko Willink ve Leif Babin
“İyi liderler mazeret üretmezler. Bunun yerine bunu yapmanın bir yolunu bulurlar.”
Önceki kitapta ilişkilendirilebilir hikayeler paylaşılırken, bu kitapta çok uç örnekler paylaşılıyor. Ama dersler faydalı.
Aşırı Sahiplik’te emekli subaylar Willink ve Babin, SEAL birimlerinin savaşta en zor görevleri başarmasını sağlayan ilkeler ve zihniyet hakkında konuşuyor.
Ayrıca bu ilkeleri her türlü liderlik ortamına da uyguluyorlar; aileniz, ekibiniz veya kuruluşunuz olsun.
Willink ve Babin’in zihniyeti ulaşılamaz ve uygulanması imkansız gibi görünebilir, ancak denerseniz çok faydalı olacaktır. Hepimiz zihinsel dayanıklılığı kullanabiliriz.
6| Malcolm X’in Otobiyografisi, by Malcolm X ve Alex Haley
“Özgürlüğün en güzel takdir edilmesi ancak kölelik ve hapishaneden sonra gerçekleşebilir.”
Malcolm X, ABD’de insan ve sivil haklar aktivisti olarak yaptığı çalışmalarla tanınır. Aynı zamanda uzun yıllar Siyah-i Müslüman Hareketi’nin de önde gelen yüzüydü.
Otobiyografi kitabı, Malcolm X’in tartışmalı yaşam felsefesinin ana hatlarını çiziyor. Bu kitabın amacı onun inançlarına katılmak ya da katılmamak değil elbette.
Bu kitapta en çok hoşuma giden şey Malcolm’un enerjisi ve inancıydı. En iyi lider bir şeye gerçekten inanan kişidir. Davasına Malcolm’dan daha fazla inanan başka birini bulacağınızı sanmıyorum.
7| Sessizlik: Konuşmayı Durduramayan Bir Dünyada İçedönüklerin Gücü, by Susan Cain
“İki kulağımız, bir ağzımız var ve bunları orantılı kullanmalıyız.”
Cain, tanıdığımız insanların en az üçte birinin içe dönük olduğunu iddia ediyor. Sessizlik adlı kitabında Cain, kendini tanıtma konusunda uzman olan gösterişli konuşmacılar tarafından içedönüklerin sıklıkla nasıl değersizleştirildiğini ve alt edildiklerini gösteriyor.
Ancak içedönükler de başarılı olur. Cain farklı vaka çalışmalarını inceliyor: soruların gücünde ustalaşan rekor kıran bir satıcıdan, bir konuşmanın ardından yalnızlık içinde yeniden şarj olan, çok aranan bir konuşmacıya kadar.
İçe dönük biri olarak bu kitapla gerçekten bağ kurabilirim. İçinize bakmanıza ve gerçekte kim olduğunuzu kucaklamanıza meydan okuyor.
8| Steve Jobs Olmak: Pervasız Bir Yeni Başlangıcın Vizyoner Bir Lidere Evrimi, by Brent Schlender ve Rick Tetzeli
Steve bana şöyle demişti bir keresinde: “Her zaman hissettiğim şeylerden biri de şudur; eğer yaratıcı olacaksanız, bu havaya zıplamak gibidir; Geri döndüğünüzde zeminin orada olacağından emin olmak istersiniz.”
Steve Jobs hâlâ tüm zamanların en yenilikçi girişimcisi olarak kabul ediliyor. Ama aynı zamanda hayatının farklı evrelerinde şüpheli bir liderlik sergiler.
Bu kitap temel soruyu yanıtlamaya çalışıyor: Sonunda kendi şirketinden kovulan kibirli, pervasız genç bir adam nasıl dünyanın en etkili iş liderlerinden biri haline geldi?
Kitap Steve Jobs’un geçmişini, felsefesini ve çevresindeki insanları inceliyor. Yazar Brent Schlender da Jobs’u şahsen 25 yıldır tanıyordu. Ve bu kitap onların yıllar boyunca kayıtlara geçen röportajlarından ve sohbetlerinden materyaller içeriyor.
Ayrıca Walter Isaacson’un jobs hakkındaki kitabını da beğendim. Ancak bu, jobs’ın kariyerinin daha iyi bir resmini çiziyor.
9| Elon Musk: Tesla, SpaceX ve Harika Bir Gelecek Arayışı, by Ashlee Vance
“Kurallar ilerleme kaydedemeyeceğin şekildeyse o zaman kurallarla mücadele etmelisin.”
Elon Musk, babası tarafından istismar edilen ve okulda zorbalığa maruz kalan zeki bir çocuktu. Güney Afrika’dan ayrıldıktan sonra Pensilvanya Üniversitesi’nde okudu. Üniversiteye büyük partiler düzenleyerek ve evini kulübe dönüştürerek parasını ödedi.
2002 yılında eBay, Musk’un başarılı nokta-com şirketlerinden biri olan Paypal’ı satın aldı. Ve oradan elektrikli arabalara ve roketlere yatırım yaparak “kayıp yıllarına” başladı.
Halen kariyerinin zirvesinde olan Musk hakkında okumak gerçekten büyüleyici.
10| Yönetim Pratiği, by Peter F. Drucker
“Liderlik, bir kişinin vizyonunu daha yüksek görüşlere çıkarmak, bir kişinin performansını daha yüksek bir standarda yükseltmek, normal sınırlarının ötesinde bir kişilik inşa etmektir.”
1954 yılında basılan bu kitap, modern yönetim uygulamalarında bir klasik haline gelmiştir.
Yönetim Pratiği kitabında Drucker, yönetimde başarılı olmanın en önemli sorusundan bahsediyor: “Bizim işimiz nedir?”
Bir işletme, bu soruyu yanıtlamanın sistematik bir yolunu oluşturarak misyonuna ve hedeflerine ilişkin daha net ve daha odaklanmış bir görüş kazanır.
Şunu da söylemeliyim: Bu bazen kuru bir okumadır. Ve yönetici olmadığınız sürece muhtemelen konuyla alakalı değilsinizdir, ancak bir takıma veya organizasyona liderlik etmek için derslerle dolu.
Hiçbir kitap liderlikle ilgili her şeyi öğretemez
Liderlik hakkında ancak kitaplardan bu kadar çok şey öğrenebiliriz. Ancak kitaplar düşünce şeklinizi değiştirmenize yardımcı olabilir. Geri kalan zamanda pratik yaparak, hesaplanmış riskler alarak ve hatalarımızdan dersler çıkararak ancak öğrenebiliriz
Bu kitaplar çok iyi birer rehber olarak değerlendirilebilir. Başarılı liderlerin hayatlarını nasıl yaşadıklarına veya kararlarını nasıl verdiklerine bakmalısınız.
Yaptıkları şeylerin ardındaki mantık ya da düşünce süreci neydi? Bunları anladıktan sonra kendi kararlarınızı verebilirsiniz. Gerçek liderlerin sonuçta yaptığı şey budur.
Darius Forıux
